Γιορταστικό εφόδιο Διήγημα με ανθρώπους των Τελωνείων 12 Απριλίου 2014

Πίνακας Νο 1 Διηγήματα με περιβάλλον Εκτελωνιστών, Τελωνείου, Λιμανιού, Διαμεταφοράς

Διηγήματα	Αναρτήσεις
* Το Ντάνιασμα  διήγημα με ανθρώπους του Λιμανιού	5 Απριλίου 2014
* Όταν Λιώνει το Βούτυρο διήγημα της Κατοχής στο λιμάνι του Πειραιά	7 Απριλίου 2014
* Ένα … απλό εφόδιο Διήγημα μιας παράδοσης που χάνεται με ανθρώπους του Λιμανιού	8 Απριλίου  2014
* Έρωτες στο Αμπάρι Διήγημα με ανθρώπους του Λιμανιού	9 Απριλίου 2014
* Χρυσή Βέρα Περίσσευμα Διήγημα με ανθρώπους των Τελωνείων	10Απριλίου 2014
* Το Ελλειμματικό εφόδιο Διήγημα με ανθρώπους των Τελωνείων	11 Απριλίου 2014
* Γιορταστικό εφόδιο Διήγημα με ανθρώπους των Τελωνείων	12 Απριλίου 2014
* Και το επάγγελμα αυτού … Εκτελωνιστής Η σύγχυση μιας λέξης	14 Απριλίου 2014
* Το φάντασμα της Δέλτα Κάπα Διήγημα με ανθρώπους των Τελωνείων	15 Απριλίου 2014
* Ταραχές στο εφόδιο Διήγημα με ανθρώπους του Τελωνείου	16 Απριλίου 2014
Βλέπε και άλλο πίνακα στην ανάρτηση 2 Μαΐου 2014

Σχόλιο: Η θύελλα της αλλαγής στην τοπογραφία του λιμανιού του Πειραιά. Το γκρέμισμα των Λιμενικών Υπόστεγων στην γνωστή «Ζώνη» και όχι μόνο. Η κατάργηση του  Ελληνικού σαν Αερολιμένα των Αθηνών και η μεταφορά του στα Σπάτα Αττικής. Η σημερινή χρήση των ηλεκτρονικών υπολογιστών και στις διαδικασίες των Τελωνείων που μείωσε αισθητά την συναλλαγή πρόσωπο με πρόσωπο. Όλα αυτά μαζί, μας έδωσαν την αφορμήν να γράψουμε μια σειρά από διηγήματα. Περιγράψαμε την οικονομική ζωή μέσα και έξω από τέτοιες διαδικασίες.

Σήμερα έχουν διαμορφωθεί νέα σχήματα, νέοι κανόνες εμπορικής συναλλαγής με νέους ανθρώπους. Εμείς προσπαθούμε να απαντήσουμε στα ερωτήματα:

-πριν από εμάς πως ήταν το κεντρικό λιμάνι του Πειραιά;

-προ από εμάς πως ήταν το Αεροδρόμιο του Ελληνικού;

-πως γινόντουσαν οι διαδικασίες στα Τελωνεία;

-πως περίμεναν οι εκτελωνιστές τις εκφορτώσεις των συμβατικών πλοίων στα Ντοκ του Πειραιά;

-πως φόρτωναν στην αράδα (με φωνές και ένταση) τα φορτηγά αυτοκίνητα (κιβωτάδα, σακάδο), στις αποθήκες του ΟΛΠ;

Τα διηγήματα δίνουν απαντήσεις στους νεώτερους, δίνουν απαντήσεις και στους ιστορικούς του μέλλοντος. Αυτή θα είναι η ευχαρίστησή μας, να κατανοήσουν οι νεώτεροι το περιβάλλον των δεκαετιών  ΄60, ΄70, ΄80 και ΄90, και να πάνε μπροστά. Όμως και κάτι άλλο να μην χαθεί ο πλούτος του πολιτισμού εκείνης της εποχής.

Γιορταστικό εφόδιο Διήγημα με ανθρώπους των Τελωνείων 12 Απριλίου 2014

Γιώργος Γραικός Γιορταστικό εφόδιο Διήγημα με ανθρώπους των Τελωνείων Ν. Κηφισιά 2006 Bookstars.gr Βιβλιαράκι καρφίτσας σελ 36

Ο Παύλος ήθελε να πει την ιστορία του χωρίς να βιάζεται, είχε την υπομονή να περιμένει τη σειρά του. Έδειχνε ότι τον διέκρινε η πίστη για το δίκαιο. Ήθελε να πιστεύει ότι το υπηρετεί. Με αργές κινήσεις της κεφαλής και κάποιες γκριμάτσες με νόημα που φαινόντουσαν στο πρόσωπό του, ξεκίνησε τη ιστορία του. Πέτρος και Παύλος ένα δίδυμο που σημαίνει άσκηση εξουσίας, εμφάνιση ηγετικής φυσιογνωμίας με όλες τις χαρές και τις λύπες. Πίστευε ότι ακόμα και αυτά τα προνόμια έχουν τα όρια τους. Οι προτάσεις του σηματοδοτούσαν ένα άλλο νόημα όταν ακουγόντουσαν στο τραπέζι δουλειάς των εκτελωνιστών. Μερικοί παραπονέθηκαν για τον απόλυτο τρόπο που εξέφραζε τα νοήματα του. Όμως ο Παύλος συνέχιζε απτόητος. Άλλωστε έτσι είχε συνηθίσει από τη νεαρή του ηλικία. Μια φορά και έναν καιρό <Εκτελωνιστής σημαίνει διαδικασίες (κάτι σαν ηθοποιός: ……. σημαίνει φως) …………>

Γιορταστικό εφόδιο

Εκτελωνιστής σημαίνει διαδικασίες (κάτι σαν ηθοποιός ….  σημαίνει φως) και διαδικασίες σημαίνει συνήθως γραφειοκρατία δημόσιου τομέα. Οι διαδικασίες άλλοτε παίρνουν τη μορφή παιχνιδιού, άλλοτε είναι αξεπέραστες και προβληματικές. Έτσι το φιλοσοφούσα όταν μου τύχαιναν οι <στραβές>. Σαν εκτελωνιστής και εγώ αντιμετώπιζα τα ίδια προβλήματα με κάθε επαγγελματία. Φαίνεται στη ζωή, ότι τα μεγέθη αλλάζουν, τα προβλήματα παραμένουν  τα ίδια.

Απρόοπτα και επαγγελματική δραστηριότητα πάνε μαζί να ανταμώσουν τις διαδικασίες. Πότε αυτά είναι ευχάριστα, πότε είναι δυσάρεστα. Συνήθως τα ευχάριστα έχουν στενή σχέση με την ανάθεση νέων εργασιών, με την κοπή κάποιου μεγάλου τιμολογίου, με τα χρήματα στην τσέπη μας, με την εξόφληση. Τα δυσάρεστα είτε ανήκουν σε σφαίρα προσωπικής  δυσαρέσκειας του πελάτη, είτε στην αδυναμία να ολοκληρωθεί μια γραφειοκρατική πράξη. Κολλάς στη γραφειοκρατία και κολλάει όσο και αν καταβάλλεις υπεράνθρωπες προσπάθειες.

Είναι μια τυραννική απόλαυση να κατεβαίνεις στο εμπορευματικό λιμάνι του Πειραιά. Να περνάς τους ίδιους δρόμους καθημερινά, ξαφνικά μέσα στη βαρεμάρα σου να βλέπεις ένα ήλιο όλο φωτιά και μια θάλασσα στο πλάι σου. Ότι καλύτερο σαν συνδυασμός. Οι γερανοί με τις <προβοσκίδες τους> και τα μεγάλα κτίρια, αποθήκες, αλλάζουν το τοπίο, νιώθεις μικρός μπροστά στη μεγαλοσύνη τους.

Ο επισκέπτης που πλησίαζε τη μεγάλη πόρτα του Αγίου Διονυσίου του Πειραιά για τη Ζώνη, μπορούσε να δει. Σε μια ευθεία από την εκκλησία του Αγίου Διονυσίου γύρω στα διακόσια μέτρα, βρισκόταν η πρώτη πόρτα της περιφραγμένης περιοχής του κεντρικού Λιμένα Πειραιά. Εκεί αδειάζουν τα ανθρωπολεωφορεία κάθε πρωί, φουρνιές από εργαζόμενους. Είναι στάση των πράσινων λεωφορείων της ΕΗΣ με προμετωπίδα <Τελωνείο –Λιπάσματα. Ο προορισμός τους είναι το Β και Ζ Τελωνείο. Γνωστή είναι και σαν Πόρτα Ζώνης. Η δεύτερη πόρτα λιγάκι πιο πέρα, στα εκατό μέτρα, μικρή και ασήμαντη, χρησίμευε κυρίως για ιδιωτική έξοδο ή είσοδο των τελωνειακών υπαλλήλων και των χημικών του Γενικού Χημείου του Κράτους. Παραλείψαμε την πόρτα που βλέπει αντικριστά στον Άγιο Διονύσιο. Συνήθως αυτήν την πόρτα τη χρησιμοποιούσαν οι εργαζόμενοι στο λιμάνι που έρχονται με τα πόδια. Θα πρέπει επίσης να πούμε ότι είναι και πόρτα εξόδου για τα φορτηγά αυτοκίνητα με φορτία παραληπτών. Ύστερα αρκετά μακρυά, σε μια επίπονη διαδρομή με τα πόδια, ήταν η πόρτα του 3 Ντοκ που οδηγούσε στο Η ¨Τελωνείο Πειραιά. Σταθερά σε όλη αυτή την περιοχή υπήρχε και περνούσε προστατευτικό τοιχίο πάνω από δύο μέτρα.

Τα πρόχειρα σε κατασκευή Καφέ- Μπαρ, πότε κολλημένα στο μαντρότοιχο του Λιμανιού, πότε σε βολεμένες απόμερες γωνιές, πρόσφεραν γρήγορο φαγητό σάντουιτς, πατάτες τηγανιτές, ντοματοσαλάτες, πρόδρομοι των σημερινών <Fast food>. Από τα δεξιά μέσα από τη μεγάλη πόρτα της Ζώνης, σε μικρή απόσταση ξεκινούσαν τα κτίρια που λειτουργούσαν οι υπηρεσίες αποθήκευσης του ΟΛΠ και στη συνέχεια οι υπηρεσίες των Τελωνείων Β¨ και Ζ¨. Στο δεύτερο όροφο ήταν το Παράρτημα του Γενικού Χημείου του Κράτους για τη χημική ή φυσική ανάλυση των εμπορευμάτων. Ένας ολόκληρος όροφος με μπουκάλια και μπουκαλάκια, με δοκιμαστικούς σωλήνες, με οξυγόνα για φωτιές στιγμής, με μικροσκόπια, όλα πάνω σε πάγκους. Άπλωναν οι χημικοί επιστήμονες την πραμάτεια τους, για να ανακαλύπτουν τις ιδιότητες των αντικειμένων, τα χημικά τους στοιχεία. Πίνακες με σκελετούς ανθρώπου, πίνακες με τα εκατό τόσα χημικά στοιχεία, βοηθητικά εργαλεία περίεργα. Ένα εργαστήριο περισσότερο προς την πλευρά των ανακαλύψεων, παρά προς την πλευρά των ερευνών. 

Στον πρώτο όροφο ήταν οι υπηρεσίες των Τελωνείων, τμήμα καταχώρησης, τμήμα θεώρησης, τμήμα αρχείου, τμήμα συναλλάγματος, τμήμα προέλεγχου, τμήμα Ταμείου, και στον τρίτο η Υπηρεσία Αξιών των Τελωνείων. Η τελευταία προσδιόριζε με νομικούς και οικονομικούς κανόνες τη δασμολογική αξία των εμπορευμάτων.

Το κομμάτι της δουλειάς μας με το όνομα εφόδια, δεν έχει άμεσο κρατικό οικονομικό ενδιαφέρον, δεν υπάρχει εκταμίευση χρημάτων, μόνο δημιουργεί ανάληψη υποχρεώσεων σε μελλοντικό χρόνο. Όμως η ανάληψη υποχρεώσεων σημαίνει διαδικασίες. Ένα αγκάθι στη γυαλιστερή άσφαλτο. Αλίμονο στο ξυπόλητο ποδάρι που θα το πατήσει. Παραλήπτης των εφοδίων είναι τα πλοία, τα πλοία που περνούν το λιμάνι του Πειραιά, τα πλοία που επισκέπτονται τις ναυπηγοεπισκευαστικές σχάρες του Πειραιά. Εντολές για εφόδια δίνουν συνήθως οι εφοδιαστές, οι έμποροι, ο εφοπλιστές, τα ναυπηγεία. Χρησιμοποιούνται συνήθως έντυπα διαφορετικά από τις κλασικές εισαγωγές καθώς και ειδικά βιβλία καταχωρήσεων των εντύπων. Επιμένω λιγάκι στην περιγραφή για να δείξω την ευκολία αλλά και την κρυφή δυσκολία, το μεγαλείο της διαδικασίας. Κάθε μεσημέρι στο γραφείο μας συγκεντρωνόντουσαν μαζί με τα άλλα έγγραφα και τα έγγραφα των εφοδίων πλοίων. Τα χαρτιά τα διαβάζαμε σε κάθε λεπτομέρεια, τα προσέχαμε σαν ένα καλομαθημένο παιδί. Προγραμματίζαμε διαδικασίες για την επόμενη μέρα. Τίποτα δεν αφηνόταν στην τύχη. Έδινα εγώ και οι συνεργάτες μου ιδιαίτερη προσοχή στο ναυπηγείο, ο πελάτης αυτός είχε ιδιαίτερη σημασία για μας. Είχε βέβαια ένα μεγάλο αριθμό εφοδίων, πρόσθετα όμως είχαμε πετύχει καλές τιμές στο μειοδοτικό διαγωνισμό.

Η ρουτίνα που εξελισσόταν καθημερινά ήταν η ίδια. Πότε σε ήρεμους τόνους, πότε σε υψηλούς. Όλες οι εργάσιμες ημέρες της εβδομάδας ήταν ίδιες και απαράλλαχτες, ρουτίνα, ένταση, τρέξιμο, γκρίνια, καφές, που και που κουτσομπολιό. Η Παρασκευή και η παραμονή γιορτών είχαν τις δικές τους αποχρώσεις αισθημάτων. Οι πιέσεις των πελατών ήταν ακόμα περισσότερο εμφανείς τέτοιες μέρες. Όλοι εμείς, οι εκτελωνιστές, <τα δίναμε όλα> σε αυτές τις περιστάσεις. Άλλωστε η επόμενη ημέρα θα ήταν ραστώνη.

Παραμονή Θεοφανίων, οι περισσότερες γιορτές της Χριστιανοσύνης και του Νέου Έτους, είχαν περάσει. Νιώθαμε μια χαλάρωση. Την εργάσιμη Δευτέρα που μαζευτήκαμε πάλι στα Γραφεία ήμασταν, όλοι κακόκεφοι και απλησίαστοι. Η επόμενη ημέρα, τα Άγια Θεοφάνια ήταν και πάλι αργία, χαράς ευαγγέλια, η τελευταία γιορτή αυτού του χριστιανικού κύκλου, το τελικό σίγμα της <λέξης>, όπου ολοκληρώνεται το νόημα, η απόλαυση, η ομορφιά. Από τα δεξιά μου, η κοπέλα που κρατούσε το τηλέφωνο, μου γνέφει με σημασία ότι με ζητούν στο τηλέφωνο. Από την γκριμάτσα που έκανε στο πρόσωπο της κατανοώ ότι έβγαινε κάτι δύσκολο στο δρόμο. Θα είχαμε περιπέτειες με τις διαδικασίες και τα Τελωνεία, σκέφτηκα. Μετά ηρέμησα, αυτή είναι η δουλειά μου <να ξεπερνώ τις δυσκολίες>.

Είχαμε κάνει μεγάλο αγώνα, εγώ και οι συνεργάτες μου να μας αναθέσουν τη δουλειά του ναυπηγείου. Τα <Βαλκανικά Ναυπηγεία> έτσι είχαν πάρει την ονομασία τους, μετά, το μεγάλο <μπαμ> στη εξέλιξη του θαλάσσιου τουρισμού, υπερηφανευόντουσαν για τον σύγχρονο μηχανολογικό εξοπλισμό που είχαν προμηθευτεί αλλά και την επάνδρωση με εργατοτεχνική προσωπικό άριστης εκπαίδευσης και εμπειρίας. Όταν μάθαμε ότι προκήρυξε διαγωνισμό για ανάθεση εκτελωνιστικών εργασιών, έτρεξα στους γνωστούς και φίλους, σε πολιτικούς και οικονομικούς παράγοντες για να μας αποδεχτούν να διαγωνισθούμε με ίσους όρους. Αυτό ζητούσα και μόνο. Όχι ρουσφέτια όχι διευκολύνσεις, ίσοι όροι προσφοράς. Μετά συγκέντρωσα την προσοχή μου στο υλικό που θα παρουσίαζα το γραφείο, με πεπειραμένους συνεργάτες  και μηχανοργάνωση της τελευταίας εξέλιξης. Αυτά ήταν τα προσόντα μας, μαζί με τις τιμές των υπηρεσιών μας που ήταν αρκετά ανταγωνιστικές.

Πράγματι στο τηλέφωνο ήταν ο Υποδιευθυντής Προμηθειών του Ναυπηγείου. Η φωνή του ήταν σταθερή και σίγουρη. Όταν θέλει να μου ανακοινώσει σοβαρή δουλειά, παίρνει μια τέτοια απόχρωση. Έχουμε τρία κιβώτια ανταλλακτικά για πλοίο που έρχεται σήμερα. Πρέπει αύριο να μπει στη σχάρα και να δουλευτούν, πρέπει να παραληφθούν αύριο, να προσαρμοστούν στις μηχανές και να αναχωρήσει το πλοίο, το συντομότερο. Έτσι μου ανακοίνωσε τα δύσκολα. Κρατούσε την αναπνοή του και τις λέξεις στο λαρύγγι του. Τις ξεστόμιζε πάντα με ιδιαίτερο χρώμα. Ακόμα και οι λέξεις γινόντουσαν εχθρικές μέσα σε τέτοιες προτάσεις. Αλήθεια γιατί μου έφταιγαν οι αθώες λέξεις; Του ανέφερα ότι τα Τελωνεία είναι κλειστά, πρόκειται για επίσημη αργία, Θεοφάνια, η βάπτιση του Ιησού, το Θεάνθρωπο που πήρε πάνω του όλες τις αμαρτίες του τότε αλλά και του τωρινού κόσμου. Με καθησύχασε λέγοντας μου ότι το ήξερε, ήξερε τις ημέρες, τις γιορτές, τις αργίες, και τα Τελωνεία. Είναι βιαστικά, πρέπει……. κατέληξε. Ένα πρέπει, σαν χαλασμένο γραμμόφωνο άκουγα συνέχεια στα αυτιά μου. Οι δικαιολογίες μου δεν είχαν καμμία απήχηση στην επιμονή του.

“Γρηγόρη τακτοποίησε το αυριανό εφόδιο, μάζεψε όλα τα απαραίτητα χαρτιά …….”

“Κύριε Πέτρο, θα πατε εσείς;”

“Δεν θέλω Γρηγόρη να επιβαρύνω κανένα από τους συνεργάτες μου σε τέτοιες έκτακτες περιπτώσεις. Άσε τώρα τα λόγια και συμπλήρωσε τη διασάφηση. Ήρθε με φαξ το τιμολόγιο από το Ναυπηγείο. Η διατακτική θα έλθει λιγάκι πιο αργά…….”

“Αυτές οι δουλειές κύριε Πέτρο, δεν μου αρέσουν καθόλου, δεν μπορώ να προσαρμοστώ σε περίεργες απαιτήσεις. Ο πελάτης σε τέτοιες περιπτώσεις γίνεται ένας, ευγενικός τύραννος”

“Είναι υποχρέωσή μας, να εξυπηρετήσουμε με κάθε τρόπο. Ακόμα και την Κυριακή, και τις Γιορτές. Πρέπει να συμμεριζόμαστε τις ανάγκες των άλλων, όταν μάλιστα αυτές οι ανάγκες αντιπροσωπεύουν σπουδαία έσοδα γι’ αυτόν ………..”

“Εγώ κύριε Πέτρο, από τη λίγη πείρα που έχω, συμπέρανα, ότι το πενήντα τοις εκατό τέτοιων περιπτώσεων τελωνισμού δεν ανταποκρίνονται σε ανάγκες …….

“Μπορεί να έχεις δίκιο Γρηγόρη, θα δείξει αυτή η ασυνήθιστη ανάγκη, είναι βέβαια πελάτης”

“Μα αυτός να απολαμβάνει τον καφέ του στη Γλυφάδα και εγώ να <παλεύω> με τους αποθηκάριους, τους εργάτες τα κλαρκ, τους τελώνες και τους μεταφορείς; δεν μου αρέσει να περνάνε, όχι τη γραμμή της ανάγκης τους αλλά τη γραμμή της εξουσίας του χρήματος  που έχουν.”

“Ας ελπίσουμε Γρηγόρη ότι έχουν ανάγκη αυτά τα εφόδια ………”

Κοίταξα στο χέρι μου το ρολόι, είχε φτάσει μία το μεσημέρι, έπρεπε να βιαστώ για την αυριανή διαδικασία στα Τελωνεία, στον Οργανισμό Λιμένος Πειραιώς (ΟΛΠ), στο Μεταφορέα ……… σκόπιμα επιμέναμε με αντιρρήσεις σε τέτοιες απαιτήσεις των πελατών. Σκόπιμα και κακόβουλα, σε απαιτήσεις των πελατών για τελωνισμούς τις αργίες ακόμα και των πιο σημαντικών της δουλειάς μας. Θέλαμε να δοκιμάσουμε τις αντοχές τους, την αλήθεια των λόγων τους, να βγει προς τα έξω η κρυφή ανάγκη του πελάτη. Αυτό το μυστικό το είχαμε πάρει από τις υπηρεσίες του ΟΛΠ ή τους Διευθυντές των Τελωνείων. Να ξεπεράσεις το απλό αίτημα, να το υπερβείς, να αναδείξεις το μέγεθος της ανάγκης που υπάρχει. Αυτά μας συμβούλευαν οι συμπεριφορές τους. Έτσι λοιπόν οχυρωνόμαστε πίσω από τις δικαιολογίες, τα αν ……….. τα όταν ………… και τα γιατί ……….. που απευθύνονταν στους πελάτες. Προσπαθούσαμε πάντα να μην περνάμε τα όρια από την πλευρά της δυσαρέσκειας.

***

Η υπόσχεση που έδωσα στο γιο μου, να δει το σταυρό στη θάλασσα και τους τολμηρούς κολυμβητές καταχείμωνο, δεν θα πραγματοποιούταν. Θα περίμενε κάποια άλλα Θεοφάνια. Ήθελα βέβαια και εγώ, να θυμηθώ τις παλιές ημέρες των παιδικών μου χρόνων. Ένας σταυρός που ρίχνεται στη θάλασσα είναι μια όμορφη, σπάνια σκηνή. Αν πεις για το τσούρμο των κολυμβητών, κάνει ακόμα πιο όμορφη την παράσταση. Να φοράς πολτό και να βλέπεις τους κολυμβητές με το μαγιό!!!

Τα Θεοφάνια ήταν γιορτή για τον Πειραιά. Από νωρίς έκλειναν οι δρόμοι που οδηγούσαν στην παραλία, εκεί μπροστά στο ιστορικό Ρολόι, στην Ακτή Καλαμουσιώτη. Η Βασιλέως Γεωργίου, κεντρική αρτηρία του Πειραιά, έκλεινε από το ύψος της Βας Σοφίας (μετά τη δικτατορία των συνταγματαρχών Γρηγόρη Λαμπράκη). Όλη η περιοχή της παραλίας από τη Γούναρη μέχρι τη ΙΙ Μεραρχίας είχε επίσης αποκλειστεί. Αστυνομία είχε ενδιαφερθεί να εκκενώσει το χώρο από τα σταθμευμένα αυτοκίνητα. Στήθηκε εξέδρα αντικριστή προς την εκκλησία της Αγίας Τριάδας και του Αγίου Σπυρίδωνα. Ήταν η εξέδρα που θα εκτοξευόταν ο σταυρός στη θάλασσα.

Χρόνια τώρα γινόντουσαν αυτές οι προετοιμασίες. Οι γαλανόλευκες και οι σημαίες της Χριστιανοσύνης είχαν υψωθεί μαζί στους στύλους των πεζοδρομίων. Ο επίσκοπος του Πειραιά Καλλίνικος ήταν βυζαντινοί δικέφαλοι αετοί, σύμβολα περίεργων σταυρών, εμβλήματα είκοσι αιώνων ιστορίας του Χριστιανισμού, επικεφαλής όλης τη ιεραρχίας. Θα έψελνε το γνωστό ύμνο < τη βάπτισή σου Χριστέ ο Θεός ημών …….”

Τη γιορτή της Χριστιανοσύνης τη τιμούσαν με την παρουσία τους όλος ο πολιτικός κόσμος της χώρας. Περίμεναν με ιδιαίτερο ενθουσιασμό οι Πειραιώτες, να δουν τον Κωνσταντίνο Καραμανλή, σαν Πρωθυπουργό τη δεκαετία του πενήντα ή σαν Πρόεδρο της Δημοκρατίας τη δεκαετία του ογδόντα. Περίμεναν να δουν σαν Πρωθυπουργό τον Ανδρέα Παπανδρέου τη δεκαετία του ογδόντα ή τον Σημίτη τη δεκαετία του ενενήντα. Ήταν καθιερωμένη τελετή να κατεβαίνουν στον Πειραιά οι Βασιλείς ή ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας ή οι Πρωθυπουργοί. Αυτή την επίσημη εμφάνιση των πολιτικών την πλαισίωναν οι Βουλευτές του Πειραιά, ο Δήμαρχος της Πόλης, οι Πρόεδροι των Επιμελητηρίων του Πειραιά, οι Στρατιωτικές και Αστυνομικές Αρχές.

Θάλασσα θα πει πλοίο και Ελλάδα. Πλοίο θα πει εφόδιο και Τελωνεία. Εφόδιο θα πει Πειραιάς. Εφόδιο για να επισκευασθεί, να κινηθεί στη θάλασσα το πλοίο, υπόγεια ρεύματα με διασυνδέσεις.

Σε μια ακτίνα μερικών εκατοντάδων μέτρων έπαιρναν θέση τα Μικρά Πλοιάρια του Κεντρικού Λιμένα Πειραιά, τα Πυροσβεστικά Πλοία, τα Πλοία του Λιμενικού Σώματος και κανένα Στρατιωτικό Πλοίο αν βρισκόταν αγκυροβολημένο κάπου εκεί κοντά. Όλα τα πλεούμενα, <φόραγαν> τα καλά τους. Σημαίες, σημαιάκια, σύμβολα μάχης και ανδρειωσύνης, κρεμόντουσαν και ανέμιζαν. Περίμεναν τη στιγμή που ο σταυρός θα έπεφτε στη θάλασσα, τότε, τράβαγαν τα σύρματα της μπουρού. Το χαρούμενο βουητό ξέφευγε από τα φουγάρα, έτσι τουλάχιστον φαινόταν. Εκείνη τη στιγμή έπεφταν και οι κολυμβητές. Άλλοι το είχαν τάμα. Άλλοι περίμεναν να τους έλθουν ευνοϊκά στη ζωή, αν ήταν και κάποιος τυχερός να <πιάσει> το σταυρό, τότε ήταν ο ευλογημένος. Οι σφυρίχτρες των πλοίων στο λιμάνι, οι φωνές των χριστιανών προσκυνητών, οι ψαλμωδίες της ιεροσύνης, έδιναν τη χαρούμενη ατμόσφαιρα της βάπτισης. Ένιωθες στον αέρα αυτή τη ξεχωριστή συμπεριφορά των ανθρώπων, την αναπόσπαστη λειτουργία μιας τελετής που κρατούσε κοντά δύο χιλιάδες χρόνια.

Η γιορτή των Θεοφανίων δεν σταματούσε στη θάλασσα, στη ψαλμωδία, στις σειρήνες των πλοίων. Ο Δήμαρχος του Πειραιά δεξιωνόταν όλη την πολιτική ηγεσία στις αίθουσες του Δημαρχείου. Ήταν μια ευκαιρία για πολιτικό λόγο, για υποσχέσεις, για προοπτικές, για κριτική αλλά και για περίσκεψη. Συνήθως πήγαινα και εγώ στην πολιτική σύσκεψη στο Δημαρχείο του Πειραιά. Μας χρειαζόντουσαν οι πολιτικοί. Έπρεπε να τους έχουμε από κοντά. Κάθε χρόνο βρισκόμουν και εγώ στη στρογγυλή ομήγυρη των πολιτικών στην αίθουσα δεξίωσης ταυ Δημαρχείου. Το δυσάρεστο συναίσθημα του κενού ερχόταν να εμφανισθεί στο στομάχι μου, κάθε φορά που βρισκόμουν σε τέτοιες συγκεντρώσεις. Το προκαλούσε ο λόγος χωρίς νόημα των πολιτικών.

Οι Υπηρεσίες του ΟΛΠ με τις αποθήκες τους, τα Τελωνεία με τους ελέγχους τους είχαν πάντα μια ομάδα βάρδιας για Κυριακές και Γιορτές. Ήταν υπηρεσίες συνόρων και σαν τέτοιες έπρεπε να βρίσκονται σε ετοιμότητα. Τα σύνορα τα φυλάνε οι Τελώνες, αποτρέπουν λαθραίες εισόδους ή εξόδους εμπορευμάτων και αντικειμένων. Δύσκολη δουλειά η φύλαξη των συνόρων, όμως είναι ένα γεγονός. Τηλεφώνησα στο Πρακτορείο για τη σχετική Διατακτική. Παρακάλεσα τον υπάλληλο να κάνει μια εξαίρεση στο χρόνο συναλλαγής, <έχουμε έκτακτο γεγονός>, πρόσθεσα. Τηλεφώνησα στον Διευθυντή του Τελωνείου, του είπα ότι θα περάσει ο συνεργάτης μου σε λιγάκι για να κόψει το ισόποσο του ΔΕΤΕ των υπερωριών. Τηλεφώνησα στον Διευθυντή των αποθηκών του ΟΛΠ, να παρευρίσκεται ένας άνθρωπός τους την επόμενη ήμερα για παραλαβή. Να μην ξεχάσω και τον συνεργαζόμενο Μεταφορέα, ψιθύρισα, απευθυνόμενος στην κοπέλα που απαντούσε στο τηλέφωνο εκείνη τη στιγμή.

Μια σειρά από ενέργειες έπρεπε να ξεκινήσουν, ήταν η προετοιμασία  για μια παραλαβή τριών κιβωτίων σε μια γιορτή αργίας ημέρας. Έχω πει και αλλού ότι ο εκτελωνιστής, κυρίως προγραμματίζει και συντονίζει ανθρώπινες ενέργειες. Ενώ έκανα αυτές τις ετοιμασίες, σκεφτόμουν, ότι έπρεπε για την άλλη φορά που θα συμβεί το <κακό> να ετοιμάσω ένα σχέδιο τέτοιων ενεργειών, να το χρησιμοποιούμε σαν οδηγό, τυφλοσούρτη, απόσταγμα σκέψεων και μακρόχρονης καθημερινής τεχνικής. Ήταν μια παράληψη. Η αυριανή ημέρα θα περνούσε απέναντι, στο 3Ντοκ του Λιμανιού, θα έβλεπα το ρίξιμο του σταυρού και τα μικρά πλεούμενα να σφυρίζουν μπροστά στην προβλήτα της Ακτής Τζελέπη. Για άλλη μια φορά θα διεκπεραίωνα ένα γιορταστικό εφόδιο.

***

“Πέτρο ξύπνα επτά ώρα, όσο να ετοιμαστείς, να πιεις  καφέ, θα σου έχω ετοιμάσει το μικρό Νίκο για την εκκλησία. Τα Άγια Θεοφάνια σήμερα ……….. ο μικρός γιος μας θα θέλει να δει του βουτηχτές για τον σταυρό μπροστά από το ιστορικό Ρολόι του Πειραιά”

Ο Πέτρος άνοιξε το ένα του μάτι, ύστερα το άλλο. Σήκωσε ψηλά τα χέρια μακρυά από το κεφάλι και έπιασε με το αριστερό το κομοδίνο. Το δεξί το πέρασε μεταξύ στρώματος  μαξιλαριού και σκελετού του κρεβατιού, ένωσε τη σκληράδα του ξύλου στα ακροδάκτυλά του. Πάντα απολάμβανε αυτή την αίσθηση του σχεδόν κρύου ξύλου που πέρναγε μέχρι τα βαθειά κύτταρα του εγκεφάλου του. Έτσι περίπου ξύπναγε κάθε πρωί.

“Δυστυχώς δεν μπορώ σήμερα» απευθύνθηκε στη γυναίκα του με έναν άσκημο μορφασμό «να παρακολουθήσω τη βάπτιση του Χριστού. Ο γιος μας, δεν θα δει το Σταυρό ση θάλασσα. Έχω δουλειά στο Τελωνείο”

“Μα καλά, τέτοια αργία και θα κατέβεις στο Τελωνείο; Ποιος πελάτης είχε τέτοια απαίτηση;”

“Είναι ανάγκη να τελωνίσω τρία κιβώτια με εφόδια για το Ναυπηγείο ………”

“Απίστευτο είναι. Δεν είναι χριστιανοί αυτοί που σου έδωσαν τέτοια εντολή εργασίας; Πα!!Πα!! Πα!! Υπάρχουν ακόμα άνθρωποι απολίτιστοι;”

“Μερικοί έχουν για πίστη τους το χρήμα,. τους κυριεύει και χάνουν τις ισορροπίες μεταξύ ανθρωπιάς και αγριότητας. Πέρα από αυτά τα φιλοσοφικά, πιθανώς να υπάρχει πραγματική ανάγκη εξυπηρέτησης. Εγώ θέλω αν το πιστεύω, θέλω να πιστεύω ότι αυτή η εντολή εργασίας, ανήκει σε αυτή την  κατηγορία”

“Ξέρω ότι το επάγγελμα του εκτελωνιστή έχει και αυτές τις δύσκολες πλευρές εργασίας. Ευπαθή προϊόντα, που πρέπει να τελωνισθούν τα ξημερώματα, εφημερίδες για να καλύψουν την ανάγκη πληροφόρησης, όμως εφόδια πλοίου ……….”

“Δοκιμαζόμαστε πάντα στη ζωή, πολύ περισσότερο στη δουλειά …….”

“Τι να πω στο μικρό μας Νίκο; Πώς να του δικαιολογήσω τη απουσία σου;, την αθέτηση της υπόσχεσή σου;”

“Όταν ξυπνήσει, ανάλυσε του τα γεγονότα, δώσε του μια λεπτομερή εξήγηση των πραγματικών περιστατικών αλλα και αυτών που σκέφτεσαι. Να τον αντιμετωπίσεις  σαν να έχεις έναν μεγάλο σε ηλικία ακροατή. Είμαι σίγουρος ότι θα καταλάβει ……”

“Μα είναι οχτώ χρονών παιδάκι, τι μπορεί να γνωρίζει από καμώματα της εξουσίας που πηγάζουν από το χρήμα;”

“Ακόμα και τα μικρα παιδιά καταλαβαίνουν την αλήθεια της ζωής. Περνάμε πάντα σωστά την αλήθεια του πατέρα και της μάνας, τη βλέπει στα μάτια και στον ήχο της φωνής. Αργότερα, πολύ αργότερα τα ακούσματα αυτά γίνονται πηγές γνώσεις γι αυτόν, γίνονται οδηγοί για τη ζωή του”

“Λες Πέτρο, να του διηγηθώ όλο το περιστατικό, όπως το ζω, όπως το αντιλαμβάνομαι;”

“Ναι Ναι με κάθε λεπτομέρεια, θα καταλάβει ……..το ψέμα κα την υποκρισία μπορεί να την διακρίνει ……..”

“Δεν θα μπορούσε να κάνει τη δουλειά ένας άλλος του Γραφείου. Με συγχωρείς που επεμβαίνω στα δικά σου χωράφια, αλλά να ……. το παιδί, εμείς σαν ζευγάρι ……..”

“Δύσκολη σαν ερώτηση να απαντήσω. Προσπερνάω την παρατήρησή σου <για δικά μου χωράφια>, προτού το πεις έπρεπε να το σκεφτείς. Θα προσπαθήσω όμως”

Το ζευγάρι είχε μετακινηθεί προς την κουζίνα για να ετοιμάσει το πρωινό του. Ο χώρος της κουζίνας βοήθαγε για άνετους ελιγμούς, πότε στον πάγκο του νεροχύτη, πότε στο πάγκο με τις μικρές ηλεκτρικές συσκευές, ηλεκτρικά καμινέτα, μιλούσε η γυναίκα του Πέτρου και ταυτόχρονα παρατηρούσε τον καφέ ή το τηγάνι με το αυγό που ψηνόταν. Ο Πέτρος συνέχισε να μιλά, ενώ παρακολουθούσε τη γυναίκα του.

“Στο γραφείο είχαν προγραμματίσει όλοι, <συν γυναιξί και τέκνοις> να βρεθούν για ούζα στο Χατζηκυριάκειο. Αντικριστά η θάλασσα του Σαρωνικού να κυματίζει και τα τραπεζάκια των καφέ-μπαρ να βλέπουν τον ήλιο του πρωινού. Πως να χαλάσω αυτή την συντροφιά; με ποια καρδιά;”

“Μα είσαι το νούμερο ένα στο γραφείο, ο λόγος σου περνάει..Επί τέλους είσαι το αφεντικό αυτής της επιχείρησης ………”

“Αυτή είναι η αιτία που δεν θέλω να στερήσω έναν της ομήγυρης από την χαρά της γιορτινής συντροφιάς. Τι λέγαμε προηγούμενα; η εξουσία του χρήματος δεν πρέπει να ξεπερνά τα ανθρώπινα όρια αντοχής” Ο καφές στο μάτι της κουζίνα-μηχανής άρχισε να φουσκώνει. Μόλις που πρόλαβε το αναπάντεχο η γυναίκα του Πέτρου.

***

Η ιστορική <Ζώνη> του Πειραιά όπως σε εντυπωσίαζε με την πολυκοσμία της σε ώρες εργασίας, έτσι σε απέλπιζε σε ημέρες αργίας. Αραιά και που κανένας φύλακας ή καμιά <πόστα>, ομάδα εργατών να ξεφορτώνει με τη βοήθεια των γερανών το πλευρισμένο  πλοίο. Τις Κυριακές και τις ημέρες αργίας, έβλεπες πελώριους χώρους να απλώνονται μπροστά σου, πλάι σου, γύρω σου. Απορούσες που εξαφανιζόντουσαν τέτοιες αλάνες  σε εργάσιμες ώρες; Αλήθεια πόσο μεγάλο φάνταζε το λιμάνι όταν ήταν άδειο από αυτοκίνητα.

Περπατώντας ο επισκέπτης τον μεγάλο ευθύ ασφαλτόδρομο, έβλεπε αριστερά του τα Λιμενικά Υπόστεγα με αρίθμηση που ξεκινούσε από τον αριθμό πέντε. Το 5^ο Λιμενικό Υπόστεγο, το 4^ο, το 3^ο, το 2^ο, το 1^ο, όλα έβλεπαν προς τη θάλασσα, έτοιμα να παραλάβουν με τους πελώριους γερανούς τα φορτία από τα αμπάρια των πλοίων. Στα δεξιά, μετά το κτίριο των Τελωνείων, βρισκόντουσαν οι αποθήκες 2/3, ή ελεγκτήρια ή 5οροφος. Μετά συναντούσες ένα μεγάλο κενό και στην άκρη στα αριστερά το Σιλό των σιτηρών. Εκεί ακριβώς άφηνες πίσω την περιοχή της Ζώνης και έμπαινες στην περιοχή του 3Ντοκ.

Το κενό σε προδιάθετε για εκπλήξεις. Πολλές φορές έβλεπες πλοίο, άλλες φορές τίποτε. Τότε ήταν που ο επισκέπτης μπορούσε να περάσει μια γέφυρα και να φθάσει γρήγορα, γρήγορα στην Πέτρινη αποθήκη, στο 2^ο ΜΥ, στην 4οροφη, στο 4^ο μεταλλικό, υπόστεγο. Αντικριστά δεξιά και περίπου στο κέντρο των αποθηκών, ήταν τα γραφεία του Η Τελωνείου. Αν η γέφυρα δεν υπήρχε ο εκτελωνιστής ή ο επισκέπτης, έκανε κουράγιο να περπατήσει ένα μεγάλο κουραστικό κύκλο. Το μάτι ήταν που προξενούσε την κούραση; ήταν τόσο μεγάλος άραγε ο δρόμος; Μήπως επειδή ήταν ένας κύκλος ορατός μυστηριώδης όπως κάθε κυκλικό σχήμα; Γιατί άραγε ο κύκλος δημιουργεί προβλήματα στον άνθρωπο; Ήταν το συμπληρωματικό παράπονο του εκτελωνιστή στην μεσημεριάτικη αναφορά στο Γραφείο του <δεν ήταν και η γέφυρα στις δεξαμενές και ……. ταλαιπωρήθηκα>.

Η 4οροφη αποθήκη σήμερα, το έτος 2006, έγινε το μεγαλεπήβολο κτίριο που θα στεγάσει, στέγασε ίσως, υπηρεσίες του Υπουργείου Εμπορικής Ναυτιλίας. Ο σημερινός επισκέπτης δεν θα μπορούσε να βρει καμία ομοιότητα με τους χώρους εκείνης της εποχής. Στους σημερινούς χώρους μεγάλοι δρόμοι διασχίζουν την περιοχή. Το τοπίο άλλαξε, δημιουργήθηκαν αφετηρίες λεωφορείων, κατεδαφίστηκαν όλες σχεδόν οι αποθήκες από την νέα πολιτιστική ανοικοδόμηση. Με λίγη φαντασία θα μπορούσε να δει κανείς, σκιές ανθρώπινες να κλαίνε, να γελάνε, να νευριάζουν, να φωνάζουν, να καυγαδίζουν κυρίως στα ελληνικά αλλά και σε όλες τις γλώσσες του κόσμου. Οι ανθρώπινες αυτές σκιές ήταν εκτελωνιστές, τελωνειακοί δημόσιοι υπάλληλοι, μεταφορείς, ναυτικοί κοσμογυρισμένοι, καπετάνιοι, εργάτες και υπάλληλοι του ΟΛΠ. Εκεί άφηναν και έπαιρνα την τελευταία ικμάδα της δραστηριότητας τους. Ένας κύκλος γέννησης και θανάτου που συνεχώς ανανεωνόταν.

Ξεκίνησα εκείνο το πρωινό των Θεοφανίων να λεω καλημέρα από την πόρτα που βλέπει αντικριστά της εκκλησίας του Αγίου Διονυσίου. Στο μικρό κτίσμα που προστάτευε τους φύλακες από τις άσκημες καιρικές συνθήκες αλλά και έδινε χώρο, μικρό βέβαια, για γραφική δουλειά κτύπησα διακριτικά το παράθυρο παρακολούθησης. Ένα χέρι μου έκανε σινιάλο να μπω μέσα.

“Εσύ θα κάνει διατυπώσεις τριών κιβωτίων;” με ρώτησε, χωρίς καλημέρα ο κύριος Γεωργίου. Ήταν ο Τελώνης υπηρεσίας για εκείνη την ημέρα.

“Καλημέρα κύριε Γεωργίου, πρώτα καλημέρα ……..”

“Δίκιο έχει αγαπητέ, μεγάλο δίκιο, όμως το ανορθόδοξο ενοχλεί τους αδύνατους ανθρώπους, τους ενοχλεί πολύ. Και εγώ είμαι από αυτούς του αδύνατους………..”

“Εγώ θα κάνω διατυπώσεις για τα τρία κιβώτια. Τα έχω ετοιμάσει όλα. Τιμολόγια, κιβωτολόγια, διατακτικές, εξουσιοδοτήσεις, φυσικά και τη διασάφηση ………”

“Σε παρακαλώ” συνεχίζει ο Τελώνης μην με παρεξηγείς, συμπλήρωσε και τα υπόλοιπα στοιχεία της διασάφησης. Ξέρεις εσύ πως !!!…….. κάνε αποβίβαση και πάμε να σου δώσω αριθμό στα γραφεία του Τελωνείου”

Η αρχή του τελωνισμού είχε γίνει. Ο Τελώνης δεν έβλεπε τη σημερινή συναλλαγή σαν εργασία, περισσότερο την αντιμετώπιζε σαν επίσκεψη φιλικού προσώπου. Δεν υπήρχε ιεραρχία σε λειτουργία σήμερα, δεν είχε <φορεθεί> ο μανδύας της εξουσίας.

Με αργά, στέρεα βήματα, δεν μας βίαζε κανείς, προχωρήσαμε μαζί με τον Ελεγκτή –Τελώνη, στην άδεια από αυτοκίνητα άσφαλτο, από την πόρτα μέχρι τα Γραφεία του Τελωνείου, ενώ ξεφύλλιζε τα χαρτιά που είχαν καρφιτσωθεί πίσω από τη διασάφηση.

“Κύριε Γεωργίου, υπάρχει άλλη υπερωριακή εργασία για σήμερα ……. Εννοώ υπάρχει άλλος συνάδελφος για τελωνισμό;”

“Περιμένω άλλον ένα βιαστικό  …….. μετά θα φύγω, έχω και τα βαφτίσια του παιδιού μου σήμερα …….”

“Να σας ζήσει  ……… πως θα το ονομάσετε;”

“Βασίλη, το όνομα του πατέρα μου, ο παππούς είναι ενθουσιασμένο σε αυτή την προοπτική”

“Η γυναίκα σας;”

“Όπως κάθε γυναίκα, λέει τα δικά της, αν ο γάμος προέρχεται από έρωτα, η εξουσία του έρωτα φαίνεται γρήγορα στο ζευγάρι ………..”

“Δεν μπόρεσες να βρεις αντικαταστάτη μια τέτοια μέρα; βαπτίζεις το παιδί σου ………….”

“Δυστυχώς η υπηρεσία είναι απρόσωπη και άσπλαχνη ……….”

Όπως φαινόταν όλη η συζήτηση θα συνεχιζόταν γύρω από αυτά τα θέματα. Οι διασαφήσεις, ο τελωνισμός, η χρέωση, το κιβωτολόγιο, οι αξίες, ήταν λέξεις και έννοιες με περιεχόμενο μόνο σε ώρες και ημέρες εργασίας. Η αργία επηρεάζει τη διάθεση των ανθρώπων, δίνει άλλο νόημα, διαφορετικό.

Ευτυχώς τα τρία κιβώτια με εφόδια βρισκόντουσαν στο 5^ο Λιμενικό υπόστεγο, μια ανάσα, ένα βήμα από τα γραφεία του Τελωνείου. Τον αποθηκάριο τον βρήκα στη συνηθισμένη του θέση, στο μικρό <κουβούκλιο> της τεράστιας πέτρινου κτιρίου, στην άκρη της θάλασσας. Βέβαια δεν ήταν μόνος, ήταν και άλλοι δύο συνάδελφοι του. Καλημέρισα τη συντροφιά με χαμόγελο, ήταν όλοι γνωστοί από άλλες καθημερινές συναλλαγές, είτε με εμένα, είτε με τους συνεργάτες του γραφείου μου.

“Μπα!! Μπα!! Καημοί;”

“Όχι βέβαια, ούτε καημοί, ούτε αναστεναγμοί. Είπαμε να αλλάξουμε το σκηνικό του καφέ-μπαρ. Αντί να έχουμε θεά τη θάλασσα στο Χατζηκυριάκειο ή μπροστά μας ωραία κορίτσια, προτιμήσαμε την κιβωτάδα της Αποθήκης” και γέλασαν και οι τρεις τους. Είχαν στρώσει μια λαδόκολλα στην άκρη του τραπεζιού, είχαν φροντίσει να προμηθευτούν από τα σουβλατζίδικα της παραπλήσιας γέφυρας του Αγίου Διονυσίου ( Καράμπαμπας και άλλοι) τον πρωινό μεζέ τους και βρισκόντουσαν στο δεύτερο καραφάκι ούζου. Το πρώτο καραφάκι ήταν άδειο στην άκρη του τραπεζιού.

Ψάξε στο βιβλίο να βρεις που υπάρχουν τα τρία κιβώτια και φέρε να σου υπογράψω τα χαρτιά’ είπε ο αποθηκάριος με ένα πλατύ χαμόγελο “όχι άλλη απασχόληση με τη δουλειά ……. και τα βάσανα της”

“Όπως διατάξετε” του απήντησα κατανοώντας τον προβληματισμό του.

“Η μόνη μας διακοπή από αυτό το <τσιμπούσι> θα είναι όταν ακούσουμε τα σφυρίγματα των πλοίων. Θα σηκωθούμε όρθιοι επάνω, θα προχωρήσουμε προς την πόρτα που βλέπει στη θάλασσα, θα δούμε τον πολύ κόσμο στο απέναντι Ντοκ και θα κάνουμε το σταυρό μας στο όνομα του Θεανθρώπου”

***

Κάθε Τετάρτη πρωί συναντιόμαστε σε μικρή σύσκεψη, με το Διευθυντή του Ναυπηγείου, να δώσουμε λύσεις σε προβλήματα που πιθανώς να είχαν προκύψει στην εβδομάδα που πέρασε. Είπα και προηγούμενα, ο πελάτης ήταν μεγάλου οικονομικού ενδιαφέροντος. Οι εισπράξεις αντιστοιχούσαν στο μεγαλύτερο μέρος των εξόδων του Εκτελωνιστικού Γραφείου. Δεν ήταν πάντα ικανοποιημένος από τις τηλεφωνικές επικοινωνίες, έπρεπε να είχαμε και μικρές συσκέψεις. Ήταν η έκφραση της μικρής ιδιωτικής γραφειοκρατίας που το επέβαλλε. Πέρασα πρωί, πρωί, φρέσκος και χαρούμενος τις πύλες του Ναυπηγείου. Καταλάμβανε μια τεράστια σε στρέμματα έκταση, ήταν το μεγαλύτερο των Βαλκανίων. Μπήκα στις αποθήκες – μηχανουργεία, να πω την καλημέρα μου. Γνώριζα πολλούς σε αυτό το τμήμα και προχώρησα προς τα Γραφεία της Διεύθυνσης.

Κάτι δεν μου πήγαινε καλά στο μάτι διασχίζοντας τις αποθήκες. Οι γνωστές ομάδες τεχνιτών με τις φόρμες εργασίας, οι τόρνοι, τα πολλά εργαλεία όλα σε πλήρη τάξη. Γιατί όμως το <μάτι μου> ένιωθε στερημένο; Το σκηνικό με ενοχλούσε. Ο προϊστάμενος έδινε τις πρωινές του οδηγίες. Κάτι με προβλημάτιζε όταν ξανάφερνα τη σκηνή στη μνήμη μου. Άφησα το ερωτηματικό να αιωρείται αναπάντητο, ήταν λίγα τα μέτρα που θα διέσχιζα πεζή μέχρι τα Γραφεία. Είχα καιρό μετά, να σκεφθώ το πρόβλημα όταν θα καταλάγιαζα στην καρέκλα του γραφείου μου. Είχα πάντα αριστερά ένα ποτήρι νερό και έπινα, έπινα και σκεφτόμουν. Ήταν μια ροή νέας ζωής που πέρναγε στα σωθικά μου. Το χαιρόμουν αφάνταστα. Δεν ξέρω πόσο περισσότερο θα το χαιρόμουν αν ήταν κρασί ή μπύρα, κάποια μέρα θα το δοκιμάσω.

Ο Διευθυντής των Ναυπηγείων με καλημέρισε ευδιάθετος και κάθισε στην κεφαλή του μεγάλου τραπεζιού που προοριζόταν για συσκέψεις. Πήγα να κάτσω στην συνηθισμένη μου θέση, η φωνή του ακούστηκε σχεδόν απόμακρη. Υπήρχαν οι μεγάλες αποστάσεις που μας χώριζαν, όμως εμένα με βάρεσε κεραυνός στο κεφάλι. Ήταν μια μικρή αθώα πρόταση. <σε μισό λεπτό έρχεται και ο Υποδιευθυντής>. Το αναπάντητο ερωτηματικό λύθηκε ξαφνικά μέσα μου, το σκηνικό των αποθηκών που με ενοχλούσε ξεκαθάρισε.

Τα τρία κιβώτια με ανταλλακτικά για το πλοίο που τελώνισα χθες, ημέρα των Θεοφανίων ήταν άθικτα, απαραβίαστα στην Αποθήκη. Αυτό ήταν το μελανό σημάδι στο σκηνικό της αποθήκης. Βλέπεις είχα συνοδέψει το Μεταφορέα μέχρι το Ναυπηγείο. Εγώ έδωσα τις οδηγίες στο Μεταφορέα που !!! θα τα αποθέσει. Ήθελα να ήμουν σίγουρος για την ταχύτητα διεκπεραίωσης της δουλειάς αλλά και για την αποτελεσματικότητα. Σε τέτοιες περιπτώσεις το μυαλό εμάς των εκτελωνιστών πηγαίνει στις πιο απίθανες περιπτώσεις παρεκτροπής.

Θα μπορούσε ο Μεταφορέας να τα έπαιρνε από το Τελωνείο χωρίς να τα παραδώσει στις αποθήκες του Ναυπηγείου, προφασιζόμενος ότι τις βρήκε κλειστά ήμερα αργίας. Δικαιολογίες υπάρχουν πολλές. Μια ακόμα πιο πρόχειρη δικαιολογία από τον Μεταφορέα θα ήταν, έσπασε το λάστιχο του φορτηγού δυστυχώς. Οι εκτελωνιστές ξέρουν από δικαιολογίες, εμπιστεύονται μόνο την προσωπική τους παρουσία, τίποτε άλλο.

Έχετε υποστεί <ανάκριση από εκτελωνιστή> αν ναι θα κατανοήσετε τις εκνευριστικά ακριβείς ερωτήσεις που σας κάνει. Έχει την εμπειρία της διαδικασίας, αυτή τον δίδαξε ανάκριση. Βήμα, βήμα, βρίσκει την άκρη των γεγονότων. Δεν ψάχνει για κριτικές και συμπεράσματα, ψάχνει για διαδικασία εκτέλεσης.

Από την αμηχανία το χέρι μου κινήθηκε ψηλά, τόσο ψηλά ώστε ξεκίνησε να σημειώνει το σημείο του σταυρού. Τα βιώματα μου, παιδικής, νεανικής και μεγάλης ηλικίας ξεχύθηκαν μόνα τους χωρίς προειδοποίηση. Ήταν φυσικό να αντιδράσω έτσι. Τα τρία κιβώτια με ανταλλακτικά βρισκόντουσαν άθικτα στις αποθήκες των Ναυπηγείων, ενώ εγώ είχα αναστατώσει μια ολόκληρη ομάδα ανθρώπων για κατ’ εξαίρεση εργασία.

Ο Διευθυντής των Ναυπηγείων παραξενεύτηκε για λίγο, άφησε να ολοκληρώσω το σημείο του σταυρού και με ρώτησε σοβαρά. Προς στιγμήν είχε χάσει την ευδιαθεσία του. <Κάτι πρέπει να συμβαίνει για να σταυροκοπιέσαι έτσι ξαφνικά>, μου λέει σοβαρά. Έκανα πως δεν τον άκουσα. Καταπιάστηκα γρήγορα, γρήγορα με τα τρέχοντα θέματα της εβδομάδας, δεν ήθελα να πω κάτι προτού να έλθει και ο Υποδιευθυντής Προμηθειών. Μίλαγα συγκρατημένα και χωρίς πολλά λόγια. Ζύγιζα τις λέξεις να βρουν το πραγματικό τους νόημα όταν θα γίνουν φθόγγοι και ήχοι. Έτσι έπρεπε να κάνω, να καλύψω τον άσκοπο χρόνο, Όταν εμφανίστηκε ο Υποδιευθυντής Προμηθειών τότε άφησα ήρεμα τα λόγια μου να ακουστούν. Του είπα περίπου ενώ άκουγε ο Γενικός <κρίμα κύριε Δημήτρη, αναστατώσαμε κόσμο και οικογένειες για τρία κιβώτια εφόδια που δεν χρησιμοποιήθηκαν, κρίμα>.

Ο Γενικός Διευθυντής ξαφνιάστηκε, κοίταξε μια εμένα, μια τον Υποδιευθυντή του και προσπάθησε να μιλήσει, χωρίς να ακουστεί. Τον πρόλαβε ο Υποδιευθυντής: <δεν έπαθαν και τίποτε, δημόσιοι υπάλληλοι είναι. Δούλεψαν μια γιορτή, αυτό είναι όλο> του απάντησα χωρίς ανάσα <να δουλέψουν, εφόσον υπάρχει ανάγκη, αυτό είναι το δίκαιο. Άδικο είναι αν δουλέψουν έτσι από καπρίτσιο>, και συνέχισα ήρεμα <δεν θα ήθελα να επαναληφθεί, σε παρακαλώ>!!!

Ο Γενικός Διευθυντής έδειξε να στεναχωριέται, όμως δεν σχολίασε καθόλου το γεγονός. Απλά ανέφερε επιγραμματικά ότι σε παρόμοιες περιπτώσεις πρέπει να λαμβάνει γνώση ο ίδιος. Ήταν μια διπλωματική απάντηση. Έπαιρνε την ευθύνη τέτοιων ενεργειών επάνω του.

Στο γραφείο κατέληξα να παω το μεσημέρι, είχε φθάσει τρεις η ώρα. Ήμουν όλος νεύρα και άγχος. Δεν μου είχε περάσει ακόμα η συμπεριφορά του Υποδιευθυντή, ενός ακόμα ανθρώπου που εφάρμοζε τη θεωρία της <καταπίεσης του ισχυρότερου>. Οι συνεργάτες μου εκτελωνιστές, είχαν συγκεντρωθεί και ετοίμαζαν τη δουλειά της επόμενης ημέρας. Πέντε εφοδιασμούς ο Γρηγόρης, τρεις εξαγωγές ο Δημήτρης, δύο εισαγωγές στο 4^ο και 5^ο Λιμενικό Υπόστεγο ο Χρήστος, ο κατάλογος συνεχιζόταν ακόμα.

Ο Χρήστος σκαθάρι από γεννησιμιού του, σήκωσε το κεφάλι του και με ρώτησε, τάχα από αφέλεια, τάχα από ενδιαφέρον συναδελφικό, αν ευχαριστήθηκε το Ναυπηγείο από την χθεσινή παράσταση τελωνισμού εφοδίων, ημέρα των Θεοφανίων. Είχε πάρει τις πληροφορίες του για το συμβάν. Κορυφώθηκε η εξέλιξη. Βαριές προσβλητικές κουβέντες αντήχησαν στους τοίχους του μεγάλου γραφείου και δεν ήταν η πρώτη φορά, φθόγγοι ενστικτώδεις και προσβλητικοί. Κάτι σαν κρότος κανονιού. Αυτό ήταν. Μια δουλειά τελωνισμού πήρε τέλος, μια άλλη δουλειά ξεκίναγε. Το συγκεκριμένο γιορταστικό εφόδιο είχε ένα συν, ένα συν με σαδιστικό περιεχόμενο στο ενεργητικό του.

Αύγουστος 2006

Σημ: Οποιαδήποτε ομοιότητα με την πραγματικότητα είναι εντελώς συμπτωματική